De verwoesting van Pompeii en Herculaneum
De uitbarsting van de Vesuvius in 79 na Christus is bij velen bekend. In een zeer korte periode werden de Romeinse steden Pompeii en Herculaneum bedolven onder puin, as en lava. Er was voor de meeste inwoners te weinig tijd om een veilig heenkomen te vinden.
De opgravingen en de resultaten van archeologisch onderzoek geven nog steeds nieuwe inzichten in de ramp die zich zoveel eeuwen geleden voltrokken heeft. In het lange artikel op de site van Historisch Nieuwsblad staat een uitgebreide beschrijving van hoe deze ramp zich voltrok en hoe er vanwege de verschillende ligging van de twee steden er andere conclusies te trekken zijn bij de bestudering van de overblijfselen.
Zo werd Pompeii getroffen als eerste getroffen door asregens vanwege de wind vanuit het noorden. In Herculaneum voltrok de ramp zich op een andere manier.
Binnen zeer korte tijd werd Herculaneum volledig bedolven, maar niet door as. De Vesuvius braakte onnoemelijk hete stoomwolken uit die in kokende regens neerdaalden op de modder – die ging schuiven en veranderde in een gloeiende stroom. Met 100 kilometer per uur rolde die kokende massa (400 graden Celsius) over de gebouwen van Herculaneum. De achtergebleven mensen in het verlaten stadje werden verzengd door de hitte en stierven direct. Interessant is dat Herculaneum door de modderlava als het ware geseald is. Uiteraard stortten vele huizen in door de druk, maar andere woningen werden als een bakvorm helemaal gevuld.
Het gevolg was dat Herculaneum weliswaar volledig geconserveerd werd, maar wel onder een 25 meter dikke laag versteende modder. De stad kon dus eeuwen later alleen bereikt worden via diepe schachten. Hoe anders dan Pompeii dat veel meer aan de oppervlakte lag en na de opgravingen zowat geheel bloot kwam te liggen. Al gauw werd het een soort van toeristische attractie waar men vrijelijk kon rondwandelen en zich laten portretteren tegen de achtergrond van de ruïnes.
Het wrange beeld dat blijft hangen na lezing van het artikel is dat er in de plaatsen Pompeii en Herculaneum nog steeds zoveel te ontdekken en te leren valt over hoe het alledaagse Romeinse leven in de eerste eeuw na Christus eruit zag, terwijl misschien wel bijna 10.000 of meer mensen hun leven hier onder gruwelijke omstandigheden verloren.
~ ~ ~
In oktober probeer ik regelmatig stil te staan bij de artikelen op de site van de Maand van de Geschiedenis die gepubliceerd worden rond het thema van 2022: Wat een ramp!