21059 – maandag

In NRC schrijven Marietje Schaake en Marleen Stikker gezamenlijk een oproep aan de NPO om zichzelf als organisatie meer te richten op het stimuleren van interactie in plaats van alleen maar eenzijdig te zenden. Ook dient het zich niet langer te bedienen van eenzelfde ‘privacyschendende surveillancetechnologie’ als gebruikt door de Big Tech-partijen.

Cultuurwetenschappen:
Het was de Romeinse keizer Constantijn (circa 280-337, keizer 306-337) die zich bekeerde tot het christelijke geloof en de hoofdstad verplaatste naar een nieuw te bouwen stad aan de Bosporus, Constantinopel. Door het niet langer strafbaar stellen van het openbaar belijden van het christelijk geloof zien we gaandeweg steeds meer duidelijke invloeden van het christendom in de beeldende kunst. Een goed voorbeeld zijn de sarcofagen (stenen doodskisten), en een van de bekendste uit de 4de eeuw is die van Junius Bassus, prefect van de stad Rome.

Ondanks de toegenomen tolerantie ten opzichte van het christendom was het nog lang niet zo dat iedereen de overstap had gemaakt. Het werd veelal in het openbaar beleden, maar privé bleef men bij het het oude geloof. Deze ambivalente houding is te herkennen in de reliëfs van deze sarcofaag:

Bij de keuze voor deze sarcofaag heeft Junius of hebben zijn nabestaanden gekozen voor het christendom als leidraad voor de decoraties, zonder echter de oudere Romeinse tradities geheel te veronachtzamen. De vormentaal van de reliëfs is Romeins; christelijke motieven zijn eraan toegevoegd.

blz. 51, Inleiding kunstgeschiedenis [1] – 101 hoogtepunten van de Westerse kunst

Een voorbeeld hiervan dat aangehaald wordt is de weergave van Eva (linksonder in het tweede segment naast Adam) als een kuise Venus waarbij het beeldmotief teruggaat naar de Venus van Knidos van Praxiteles uit circa 350 v.Chr. Ook het segment ernaast met de intocht van Christus op een ezel in Jeruzalem is weer ontleent aan het Romeinse thema van de adventus, de intocht van een keizer in een stad.

Sarcofaag van Junius Bassus, circa 359, maker onbekend
marmer, 117 cm hoog, 241 cm breed, 126 cm diep

Lezen — Fictie: 
Wolf Hall, Hilary Mantel (blz. 66–100): De kardinaal is in ongenade gevallen bij de koning, en om een en ander beter te duiden krijgen we een overzicht te lezen van hoe de koning gezwicht is voor Anne Boleyn.


Geef een reactie