Het ontbreekt gelukkig niet aan variatie op de site van de Maand van de Geschiedenis voor wat betreft de artikelen rondom het thema Oost/West. Na diverse uitstapjes naar het verre Oosten blijven we nu dichter bij huis en wel in Zieuwent, een dorpje in de Achterhoek waar ik pas voor het eerst over hoorde toen ik wat vaker in Winterswijk verbleef. Aanleiding is het dagboek van Eimert Papenborg (1826-1888) waar Hans Piena (conservator verbonden aan het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem) onderzoek naar doet.
Eimert is een katholieke jongen die opgroeit in een eenvoudige boerenfamilie. Hij weet het te brengen tot gemeenteraadslid en kerkmeester. In zijn dagboek, dat bestaat uit ruim tweehonderd bladzijdes en gedeeltelijk in geheimschrift is geschreven valt op te maken dat het leven binnen een katholieke gemeenschap in de Achterhoek zich weinig gelegen laat liggen aan volk en vaderland zoals dat leeft in Den Haag. Eerder het tegendeel. Zo investeert Eimert een flinke smak geld om zijn twee zoons vrij te stellen van de militaire dienstplicht, want:
de protestantse Willem I [heeft] nog niet lang geleden in 1830 de wapens opgenomen tegen het katholieke broedervolk België. Eimert en zijn familie hebben dus sowieso weinig sympathie voor de Nationale Militie. De Frans-Pruisische oorlog in 1870 staat bovendien nog vers in het geheugen, met verpletterende gevolgen voor het katholieke Frankrijk.
In het artikel worden meerdere van dit soort onderwerpen (zoals geld, belasting, geloof, feestdagen en onderwijs) uitgelicht om via het dagboek te laten zien ‘wat deze schrijver ons te melden heeft over de relatie met het westelijk gelegen Den Haag in staatsaangelegenheden’. Erg interessant om te lezen, en het toont maar weer eens aan hoe ego-documenten een belangrijke bijdrage kunnen vormen in de totstandkoming of nuancering van een historisch verantwoorde beeldvorming van een bepaalde periode.
~ ~ ~
In oktober schrijf ik regelmatig een blogpost naar aanleiding van de artikelen op de site van de Maand van de Geschiedenis rond het thema van 2020: Oost/West.