Ik ben soms nogal goedgelovig. Of lui aangelegd, dat kan ook. Lui in de zin dat ik niet even doordenk wanneer ik iets te horen krijg dat mijn argwaan zou moeten opweken. Misschien vertrouw ik de mensen wel te veel ondanks alle berichten die het tegendeel bewijzen.
Zo maakte een collega mij ooit eens duidelijk dat een computer nooit random een getal kan doorgeven. Willekeur bestaat niet. Er zit altijd een formule achter. Dus voor mij kan het een volkomen uit de lucht gegrepen getal zijn in een verder eerlijk proces (alsof de computer een paar dobbelstenen gooit), maar uiteindelijk is het tot stand gekomen door een berekening met allerlei variabelen (of iets dergelijks). In principe zou je dus het volgende getal in de reeks kunnen voorspellen (lees: berekenen) indien je inzage zou hebben in het achterliggende programma.
Iets dergelijks had ik met de handige gadgets zoals Alexa van Amazon en de Google Assistent. Of Siri van Apple. Buiten het gegeven dat ze, zeker in de beginfase, verre van handig zijn (met mijn licht brabantse tongval hebben ze nog steeds grote moeite) had ik er nooit bij stilgestaan dat deze apparaten technisch gezien altijd moeten meeluisteren, ook als hun niets gevraagd wordt. Een andere collega haalde me uit mijn droom toen ik eens tussen neus en lippen vertelde te overwegen iets dergelijks in huis te halen.
Want hoe weet het anders te reageren indien er wel om hulp gevraagd wordt? Er zit geen knop op om ze aan te zetten wanneer je ze nodig hebt. Nee, je zegt bijvoorbeeld ‘Siri, bel mijn moeder’ en Siri begint (in mijn geval) vanalles te doen behalve mijn moeder te bellen. Maar het gaat om dat eerste contact. Hoe kan Siri zo alert reageren? Heel simpel. Door continu mee te luisteren om pas in actie te komen wanneer een commando herkend wordt wat in haar database staat. Al het andere wordt genegeerd. Logisch toch?
Logisch misschien, maar ook wel verontrustend. Want in theorie betekent het dat je dus een afluisterapparaat in huis hebt staan dat alles opneemt wat er qua geluid voorbij komt. Alles. Laat dat even doordringen. Voor mij was het reden om alle op stemherkenning gebaseerde technologie die ik al in mijn huis had toegelaten te deactiveren.
December vorig jaar was ik op zoek naar een nieuwe set speakers en per toeval kwam ik in een winkel terecht waar ze een stand hadden ingericht voor een bepaald merk met tevens een medewerkster van het bedrijf dat demo’s verzorgde en uitleg gaf. Zij probeerde mij te overtuigen om een model aan te schaffen met stemherkenning. Lekker makkelijk, zo was haar verkooppraatje samen te vatten. Op ’t eind van het gesprek dat we hadden deelde ze stiekem de zorgen die ze zelf ook wel had bij deze techniek en zou er zeker zelf geen in huis halen.
En nu komt daar dan ook die onthulling van Google dat zij net als Amazon al eerder moeten toegeven dat er daadwerkelijk medewerkers meeluisteren naar de gesprekken die wij voeren indien we zo’n slimme speaker in huis hebben staan. Niet op het moment zelf, maar later. Ze krijgen de opgenomen gesprekken doorgestuurd ter analyse.
De ingehuurde ‘taalexperts’, zoals Google ze aanduidt, krijgen ook audio te horen van gesprekken die onbedoeld zijn opgenomen. Bijvoorbeeld als de knop van Google Assistant op de telefoon ongemerkt is ingedrukt, of als een smart speaker een de activatiewoorden – ‘OK Google’ of ‘Hey Google’ denkt te herkennen. De medewerkers worden geacht deze gesprekken ‘niet te transcriberen’. Toch worden die beluisterd.
Lees hier verder bij NRC => Hey Google, nu even niet meeluisteren.
~ ~ ~
Update 26 juli 2019: Ook Siri van Apple luistert vrolijk met u mee volgens een klokkenluider in The Guardian => Apple contractors ‘regularly hear confidential details’ on Siri recordings
Update 7 augustus 2019: En natuurlijk kan Microsoft niet achterblijven => Microsoft luistert Skype-gesprekken af voor analyse
Update 14 augustus 2019: Als laatste schaart ook Facebook zich nu in dit illustere rijtje om het kwartet compleet te maken => Facebook liet inhuurkrachten naar audio van gebruikers luisteren