Lezen is niet kijken

Het is vakantie en ik lees A Game of Thrones. De tv-serie (seizoen 1 t/m 5) hebben we op dvd gekeken. Omdat het nog wel even duurt voordat seizoen 6 op dvd beschikbaar komt besloot ik de boeken aan te schaffen. Maar zoals ik eerder al schreef wijkt de tv-serie op belangrijke punten af van de boeken. Het blijkt zelfs dat de tv-serie in seizoen 6 (of is het pas in 7?) verder gaat dan waar de auteur George R.R. Martin met zijn boeken is. Toch besloot ik met het eerste deel te beginnen. Omdat ik nu eenmaal graag lees en benieuwd was of de boeken ook zo verslavend zouden zijn.

Het valt me op dat zeker in dit eerste deel veel van wat ik lees bijna identiek in de tv-serie terugkomt. Niet dat ik het heb teruggekeken, maar voor mijn gevoel zijn zelfs de dialogen in veel gevallen een op een overgenomen. Een feest van herkenning. Het grote verschil (los van de uiteenlopende verhaallijnen die blijkbaar later geïntroduceerd worden) zit ‘m natuurlijk in het innerlijk leven van de personages. Dat laat zich moeilijker verfilmen. Nee, de tv-serie moet het meer hebben van uiterlijk vertoon (en dat dan ook nog liefst zo expliciet en haarscherp in beeld gebracht).

Neem nu de volgende scene waarin Lady Catelyn getuige is van een kritieke veldslag waar veel van afhangt en waar haar oudste zoon (nog geen zestien jaar) bij verstek van haar echtgenoot de aanvalsleider is. We volgen haar (elk hoofdstuk van gemiddeld zo’n 10 tot 15 bladzijdes wordt geheel vanuit het perspectief van een der personages beschreven) terwijl ze zich meer en meer zorgen maakt over haar zoon maar verder niets anders kan doen dan vanaf de zijlijn toekijken en afwachten:

[…] when she looked across the valley to the far ridge, she saw the Greatjon’s riders emerge from the darkness beneath the trees. They were in a long line, an endless line, and as they burst from the wood there was an instant, the smallest part of a heartbeat, when all Catelyn saw was the moonlight on the points of their lances, as if a thousand willowisps were coming down the ridge, wreathed in silver flame.
Then she blinked, and they were only men, rushing down to kill or die.
[p.699, A Game of Thrones, George R.R. Martin]

In de tv-serie is dit bij uitstek het moment om even flink uit te pakken om zo’n clash van twee strijdende partijen eens goed in alle heftige details die gepaard gaan bij zulke zaken van leven en dood in beeld te brengen. Een emmertje bloed meer of minder doet er dan niet toe. Je hoeft eigenlijk niet te kijken om te weten hoe het er aan toe gaat.
Precies wat Lady Catelyn doet in het boek. Niet kijken.

Afterward, she could not claim she had seen the battle. Yet she could hear, and the valley rang with echoes. […] When she realized there was no more to see, she closed her eyes and listened. The battle came alive around her. She heard hoofbeats, iron boots splashing in shallow water, the woody sounds of swords on oaken shields and the scrape of steel against steel, the hiss of arrows, the thunder of drums, the terrified screaming of a thousand horses. Men shouted curses and begged for mercy, and got it (or not), and lived (or died).
[p.699]

Dat vind ik dus mooi aan lezen. Niet een plastische geweldsorgie op tv die weinig aan de verbeelding overlaat, maar je eigen fantasie mogen gebruiken om in te vullen wat niet beschreven is. Nog mooier had ik het gevonden wanneer Martin was gestopt na de zin ‘The battle came alive around her’ want tenslotte moet er altijd wat te zeuren zijn. Hoe dan ook ben ik tot nu toe meer gecharmeerd van het boek dan van de verfilming. Wat meestal het geval is.

2 reacties op “Lezen is niet kijken”

  1. Ali Molenaar avatar

    En dan te bedenken dat ik juist meer moeite heb met de boeken. Misschien juist omdat die eerste delen zoveel op de serie lijken. Ik heb seizoen 5 trouwens al op dvd liggen hoor, nog steeds niet gekeken vanwege een verslaving aan Criminal Minds, maar het komt nog wel.

    1. Peter Pellenaars avatar

      Ik heb me vergist. Wij hebben ook seizoen 5 al in huis (en gezien) en heb dit in de tekst aangepast.
      Grappig is het dat jij meer moeite hebt met de boeken omdat de serie in het begin grotendeels hetzelfde is. Zo zie je maar weer hoe iedereen het op zijn/haar eigen manier ervaart.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *