18559 – zondag

Wat ik me vooral van mijn middelbare schooltijd herinner is dat ik werkelijk alles las wat ik te pakken kon krijgen. De wekelijkse strooptocht door de stadsbibliotheek in Helmond op de vrijdagnamiddag was iets waar ik hongerig naar uitkeek. Ook de schoolbibliotheek werd frequent door mij bezocht. Het probleem was alleen dat ik eigenlijk alleen dìe boeken wilde lezen die ik zelf had uitgezocht. Zodra het een verplichte keuze werd, dan haakte ik al snel af. Dat beperkte zich niet tot de studieboeken, maar ook de leeslijsten die we voor Nederlands, Engels, Frans en Duits moesten lezen.

Wat nou, moeten? Ik had daar geen tijd voor!

En vooral geen zin in. Want mijn leeshonger werd toch voornamelijk gestild door boeken die niet als ‘echte’ literatuur werden beschouwd. Hoe ik mijn best ook deed om het tegendeel te bewijzen, genres zoals science fiction, horror en thrillers konden mijn docenten op het VWO niet imponeren. Ik ontkwam er daarom niet aan om in de aanloop naar mijn examens titels te selecteren uit de voorkeurslijsten die ons werden voorgehouden. Veel daarvan waren de zogenaamde klassiekers. Wat ik mij ervan herinner is dat ik plichtsgetrouw het minimale gelezen heb en wonderbaarlijk door de examenperiode gerold ben. Wat ik mij er niet van herinner is wat ik op de lijst had gezet.

Ook nadat ik geslaagd was voor het VWO ging ik door met veellezen. Maar geleidelijk werd het wel minder. Eerst doordat ik mijn militaire dienstplicht moest vervullen (waar de bergen vrije tijd gevuld werden door verveling, drank en video, niet door het lezen van boeken). Daarna nam het samenwonen en mijn eerste baan bij Philips een hoop tijd in beslag. Wat er wel gebeurde (een verklaring heb ik nog niet) is dat er een verschuiving plaatsvond in wat ik las. Geleidelijk ging ik meer Nederlandse moderne literatuur lezen. En historische romans. Als tegenwicht vermoed ik.

Pas toen ik de brui aan mijn baan bij Philips gaf en me inschreef voor een universitaire studie Geschiedenis begon het veellezen weer terug te komen. Vreemd was dat ik vervolgens geen enkele moeite had om te lezen wat er voorgeschreven werd. Integendeel, ik las vaak ook nog wat er als optioneel op de lijst stond aangemerkt. Het leek alsof ik uitgehongerd was geraakt maar het nieuwe was dat ik alleen dat wilde eten wat goed stond aangeschreven. En dat waren natuurlijk onder andere de klassiekers zoals ze in de colleges Literatuurwetenschap (die ik mooi wist te integreren in de richting Cultuurgeschiedenis die ik voor mezelf had uitgestippeld) voorbijkwamen. Eindelijk stond ik open voor de literaire canon die ik al die tijd links had laten liggen. In combinatie met de achtergrond die ik vanuit de studie Geschiedenis kreeg, viel het me ineens veel makkelijker om boeken te lezen die in de voorbije eeuwen geschreven waren. Ingebed in de historische context kwamen ze veel levendiger over en werd mij duidelijk hoe controversieel of experimenteel ze in hun jaren van verschijnen waren geweest.

Een grote inhaalslag was begonnen. Eentje die bovendien nog steeds aan de gang is, want de lijst van de klassiekers is er eentje die lang is en gestaag groeiende. Niet dat ik me tegenwoordig alleen maar tot de klassiekers beperk. Nadat ik in het laatste jaar mijn studie voortijdig moest staken is er vanzelfsprekend opnieuw veel veranderd in mijn leesgedrag. Maar ik probeer toch zeker elk jaar wel één of meerdere klassiekers te lezen. Want er zitten juweeltjes tussen.

En nu is daar dan vraag 29 van #50books waarbij ik weer eens ben aangehaakt:

Wat is je favoriete klassieker?

Tja. Ik ben niet zo van de favorieten. Tenminste, niet eentje. Bij mij werkt het eerder dat ik een soort eigen literaire canon opbouw op basis van de boeken die ik lees en die ìkzelf goed genoeg acht om ze op te nemen. Maar laat ik om de vraag te beantwoorden niet al te moeilijk doen en hier een aantal klassiekers (selectie criterium: minimaal 100 jaar oud) vermelden die mij op dit moment dierbaar zijn. Waarbij ik wil aantekenen dat dit morgen weer anders kan zijn.

Hier komen ze:

  • Nederland: Woutertje Pieterse door Multatuli
  • Duitsland: Der Tod in Venedig door Thomas Mann
  • Frankrijk: Candide door Voltaire
  • Italië: De goddelijke komedie door Dante
  • Spanje: Don Quichotte door Cervantes
  • Rusland: Oblomov door Gontsjarow
  • Engeland: The Canterbury Tales door Geoffrey Chaucer
  • Amerika: Moby-Dick door Herman Melville

Ze hebben de tand des tijds wat mij betreft terecht doorstaan.

~ ~ ~

Het #50books initiatief is spontaan ontstaan ergens begin 2013, en nadat ik een jaar lang iedere week op de zondagochtend een vraag rondom boeken en lezen had gepost, was DrsPee zo vriendelijk om het stokje in 2014 over te nemen.


3 reacties op “18559 – zondag”

  1. Liselore avatar

    Herkenbaar, ik heb tijdens mijn middelbare schooltijd ook een soort ‘afkeer’ ontwikkeld van die verplichte literatuur. Maar dan wel weer glansrijk mijn mondeling eindexamen literatuur halen door – geheel onderbouwd – De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch met de grond gelijk te maken.
    Maar sinds een tijdje begint het dan toch te kriebelen om mij in de ‘klassieke’ literatuur te willen verdiepen, het is toch niet voor niets literatuur denk ik dan. Ik weet nog niet zo goed hoe ik dat het beste aan kan pakken, maar ik begin er iig volgende maand mee door tenminste één klassieker te gaan lezen.

  2. carel avatar

    ik ben een product van de zestiger jaren, wat nu verplichten. En toch, maar dan onverplicht de nodige literatuur tot me genomen. Eb nog steeds, al wet je nooit of een boek de gewone platte literatuur zal ontstijgen. En dus worstel ik nu met het puttertje van Donna Tartt

  3. Sandra avatar

    Bij mij was het omgekeerd, ik las voor mijn lijst juist heel graag klassiekers en ondanks dat ik af en toe nog wel eens een klassieker las (en vooral heel erg waardeerde) betrapte ik mijzelf er steeds vaker op dat ik er hooguit 2 per jaar las. In augustus haal ik dat ruimschoots in, ik ga de gehele maand alleen maar klassiekers lezen en recenseren voor mijn blog en heb 35 (boeken)bloggers bereid gevonden om mee te doen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *